Bazı bitkiler bir ortada yetiştiğinde, yalnız başlarına olduklarından çok daha sağlıklı, verimli ve dirençli hale gelirler. İşte bu bitkilere “komşu bitkiler” denir.
Üçlü ahenk: mısır – fasulye – kabak
Bu üçlü, yüzyıllardır Amerika yerlileri tarafından kullanılan klâsik bir ekim usulüne dayanır. Her biri farklı bir gereksinime karşılık verir ve başkalarına dayanak olur:
-
Mısır, dik büyüyerek fasulyeye doğal bir tırmanma direği vazifesi görür.
-
Fasulye, köklerindeki özel bakteriler sayesinde toprağa azot bağlar ve mısır ile kabağın daha uygun beslenmesini sağlar.
-
Kabak, geniş yapraklarıyla toprağı gölgelendirir, böylelikle nem korunur ve yabani otların gelişimi baskılanır.
Bu sistemde yalnızca eser değil, sürdürülebilirlik de büyür.
Kokulu birlik: domates – fesleğen – marul
Bu üçlü sırf lezzetli yemekler için değil, birebir vakitte birbirlerini tamamlayan büyüme biçimleriyle de uyumludur:
-
Fesleğen, domatesin tadını güzelleştirirken, sinekleri ve yaprak bitlerini uzaklaştırarak doğal bir müdafaa sağlar.
-
Domates, uzun uzunluğuyla marula gölge sunar. Bu sayede marul sıcak havalarda daha az ziyan görür ve gevrek kalır.
-
Marul, süratli büyür ve sık hasat edildiği için domatesin etrafında fazla yer kaplamadan toprağı kıymetlendirir.
Bu kombinasyon, küçük alanlarda bile verimli bir küçük ekosistem oluşturur.
Doğal savunma: havuç – soğan / sarımsak
Bu eşleşme, toprağın farklı derinliklerini kullanarak alanın faal kullanımını sağlarken zararlılara karşı da güçlü bir kalkan oluşturur:
-
Havuç, derinlere gerçek büyür; kökü havayı sever.
-
Soğan ve sarımsak, yüzeye yakın büyür ve keskin kokularıyla havucun doğal düşmanlarını – bilhassa havuç sineğini – uzak meblağ.
Bu kombinasyon sayesinde hem yerden tasarruf edilir hem de doğal yollarla muhafaza sağlanır.
Serin dostluk: ıspanak – turp – marul
Bu üç bitki, serin havaları sever ve kısa müddette hasat edilebilen eserler sunar:
-
Ispanak, süratli büyür, ağır yapraklarıyla toprağı örter.
-
Turp, kök zerzevatı olduğundan toprak altını kıymetlendirir.
-
Marul, hem lezzeti hem de çabuk gelişimiyle bu kümenin verimliliğini artırır.
Bu kombinasyon, bilhassa ilkbahar ve sonbahar aylarında birkaç haftada hasat alınabilecek süratli, sağlıklı eserler sunar.
Verimli ikili: bezelye – havuç
Toprak verimliliğini artırmak isteyenler için ülkü bir ikilidir:
-
Bezelye, tıpkı fasulye üzere azot bağlayıcıdır; toprağı doğal yolla besler.
-
Havuç, bu varlıklı topraktan beslenerek daha süratli ve sağlıklı gelişir.
Bu iştirak, uzun vadeli toprak kalitesini korur ve bir sonraki ekim için uygun taban hazırlar.
