Kabul ve kararlılık terapisi (ACT), bireylerin olumsuz tecrübelerini kabullenip, bu tecrübelerle barış içinde yaşamalarını sağlayan bir yaklaşımdır. Bu terapi usulü, klasik davranış terapileriyle birleşerek, insanların ruhsal esneklik kazanmasına imkan tanır.
ACT’nin temel emeli, rahatsız edici fikirler, hisler yahut dürtüler üzere güzel olmayan içsel tecrübelerin sıklığını yahut şiddetini azaltmak değil, bu tecrübelerle daha sağlıklı bir bağlantı kurmaktır. Bu süreçte bireyler, içsel tecrübelerini denetim etme yahut ortadan kaldırma eforlarını azaltırken, toplumsal etkinliklere iştiraki artırmayı öğrenirler.
Kabul ve kararlılık terapisi, şahısların hislerini reddetmek ya da onlarla savaşmak yerine, bu hisleri kabul etmelerine yardımcı olur. Böylelikle bireyler, zorluklarla karşılaştıklarında uygun yansılar verme yeteneği kazanır.
Terapinin işleyişi, çoklukla şu adımlarla gerçekleştirilir:
-
Kabullenme: Terapist, bireyin içsel fikirlerinin ve hislerinin doğal olarak ortaya çıkmasına müsaade vermesini sağlar.
-
Bilişsel Ayrışma: Kişi, fikirlerini zihinlerinin bir kesimi olarak değil, yalnızca kanılar olarak görmeyi öğrenir.
-
Bağlam Olarak Benlik: Kişinin kendisi hakkındaki kanıları ile aksiyonları ortasında bir ayrım yapması teşvik edilir.
-
Mevcut Olmak: Terapist, bireyi etrafına dikkat etmeye ve içsel niyetlerden uzaklaşarak anı yaşamaya yönlendirir.
-
Değerler: Bireyin ömründe kıymetli olan kıymetleri tanımlaması ve bu kıymetlere uygun hareketler geliştirmesi sağlanır.
-
Bağlılık: Terapist, bireyin belirlediği pahalara nazaran davranışlarını değiştirmesine yardımcı olur.
Seanslar, ayrıyeten, kaçınılan kanılar, hisler ve anılar hakkında yargılayıcı olmayan bir farkındalık geliştirmek hedefiyle tasarlanmış idmanlar de içerebilir. Terapist, hangi davranışların şahsî pahalarla uyumlu olduğunu belirlemesine ve bu bedellere nazaran hareket etmesine yardımcı olur.
ACT, anksiyete, depresyon, yeme bozuklukları ve unsur kullanımı üzere birçok alanda tesirli bir halde uygulanabilir. Sonuç olarak, kabul ve kararlılık terapisi, geçmişteki olumsuz tecrübelerle barış yaparak, kendimizi yine tanımlamamıza ve daha olumlu bir ömür stili benimsememize imkan tanır. Bu süreç, duygusal sıhhatimizi güçlendirirken, hayatta kalma hünerlerimizi de geliştirir.