Bir çocuğu büyütmek, sadece onu doyurmak, giydirmek ya da âlâ bir okula göndermekten ibaret değildir. Gerçek ebeveynlik, çocuğun ruhuna dokunmayı, hislerini anlamayı ve o hislerle nasıl baş edeceğini ona göstermeyi içerir. Ne yazık ki, birçok anne-baba bu kritik adımı atlıyor: hislerin fark edilmesini ve işlenmesini ihmal ediyor.

Peki nerede kusur yapıyoruz?

Çocuk üzülünce çabucak neşelendirmeye, sonlanınca susturmaya çalışıyoruz. Meğer çocuklarımızın üzülmeye, kızmaya, hayal kırıklığına uğramaya hakkı var. Tıpkı bizim üzere… Asıl kıymetli olan, bu hislerle nasıl başa çıkacaklarını bilmeleri. İşte burada devreye duygusal rehberlik giriyor.

Duyguları tanımak ve isimlendirmek

Bir çocuğun hislerini tanıması, onun iç dünyasını anlamasının birinci adımıdır. “Kızgınsın zira arkadaşın oyuncağını aldı, değil mi?” demek, çocuğun hem yaşadığını tanımasına hem de kabul edilmesine yardımcı olur.

Bu yalnızca kolay bir empati değil; çocuğa, “duyguların değerlidir ve onları anlamak seni güçlü kılar” demektir. Ve bu anlayış, vakitle çocukta hislerini bastırmak yerine onları sağlıklı biçimde söz etme alışkanlığı geliştirir.

Önlerini süpürmek yerine, yol göstermek

Her sorunu çocuk ismine çözmek, ona yeterlilik değil, aslında kötülük etmektir. Zorlukla karşılaştığında “Ben hallederim” demek yerine, “Bu durumda sence ne yapabiliriz?” diye sormak, çocuğun düşünme ve tahlil üretme hünerlerini tetikler.

Böylece çocuk, hayatın iniş çıkışlarına karşı dirençli, kendi yolunu bulabilen bir birey olur. Yardım etmek demek, tahlili sunmak değil, tahlile giden yolda onunla yürümek demektir.

Duyguları yönetmeyi öğretmek

Çocuklar ne dediğimizi değil, ne yaptığımızı izler. Biz öfkelendiğimizde bağırıyorsak, onlar da öfkelerini bağırarak dışa vurur. Lakin biz “Şu an kızgınım, sakinleşmek için biraz vakte gereksinimim var” diyorsak, çocuklar da bu yaklaşımı benimser. Hisler bastırılmaz, yok sayılmaz; kabul edilir ve yönetilir. Bu farkındalık, çocuğun gelecekte hem kendi hayatında hem bağlantılarında duygusal dengeyi kurmasını sağlar.

Gelecek, hislerle inşa edilir

Ebeveynlik bir yarış değil, bir rehberlik seyahatidir. Bu seyahatte çocuğa verebileceğimiz en değerli armağan, onun hislerini tanıyan, anlayan ve yönetebilen bir birey olmasını sağlamaktır. Zira bir çocuk hislerini tanıdığında, kendini tanır. Kendini tanıyan çocuk ise, dünyayı değiştirebilir.