Hiper-bağımsızlık, kişinin sadece kendi ayakları üzerinde durmaya odaklanması değil, tıpkı vakitte yardım istemekten, diğerlerine güvenmekten ve paylaşmaktan büsbütün kaçınması durumudur. Bu, sıklıkla geçmişte yaşanmış travmaların bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Bir kişinin kendini daima olarak savunmasız ve diğerlerinin eline bırakmaya korktuğu bir ortamda, bu tavır vakitle “ben daima kendi başıma halletmeliyim” biçiminde bir kanıya dönüşür.
Bu çok bağımsızlık, aslında sağlıklı bir özgüven hissinin çok ötesine geçer. Hiper-bağımsız olan şahıslar, dışarıdan gelen her türlü yardımı ya da dayanağı reddedebilir, zira kendilerini sırf kendi gücüne dayandırarak hayatta kalabileceklerine inanırlar.
Oysa, bu yolda yalnız kalmak, vakitle sırf ruhsal ve fizikî sıhhatlerini zedeler.
Belirtiler
Hiper-bağımsızlık birden fazla vakit çok sorumluluk alma ve diğerlerine güvenmeme ile kendini gösterir. Yardım istemek, diğerlerine yetki vermek yahut onlarla yakın bağ kurmak hayli zorlaşır.
- Çok fazla sorumluluk almak: Hiper-bağımsız şahıslar, kendi kapasitesini zorlayacak kadar iş yahut sorumluluk üstlenebilirler.
- Başkalarına güvenmeme: Diğerlerinin vazifelerini gerçek formda yapamayacağından korktukları için her şeyin denetimini ellerinde tutmak isterler.
- İlişkilerde zorluk: Yakın alakalar kurmak, duvarlar ardında yaşamak ve kimseye büsbütün güvenmemek, bağlarda derin bağlar kurmayı pürüzler.
Hiper-bağımsızlık ve travma
Bu çok bağımsızlık, ekseriyetle çocuklukta yaşanmış bir ihmal ya da duygusal travma sonucudur. Bir çocuk, bakım veren şahıslarına güvenemediğinde, sadece kendi başına var olma yetisini geliştirir.
Ancak bu, yetişkinlikte de süregelir ve kişi, diğerlerine bağımlı olmanın güçsüzlük olduğunu düşünerek, bir savunma sistemi olarak “kendim hallederim” der.
Hiper-bağımsızlık, başlangıçta kişiyi koruyan bir savunma kalkanı üzere gözükse de, uzun vadede yalnızlık, depresyon ve telaş üzere ruhsal zorluklara yol açabilir. Yardım istemek, diğerlerine güvenmek ve onlardan dayanak almak, hayatı çok daha kolay hale getirebilirken, bu hal takındıkça içsel bir yalnızlık hissi artar.
Hiper-bağımsızlık, bir zihinsel sıhhat bozukluğu olmasa da, çoğunlukla bir travma cevabıdır ve tedavi edilebilir. Terapötik yaklaşımlar, bilhassa EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yine İşleme) ve Travmaya Dayalı Bilişsel Davranışçı Terapi, travmanın tesirlerini hafifletmeye ve sağlıklı bağ kurma hünerini kazandırmaya yardımcı olabilir.